Van Albert Knol, imker van o.a. Moestuin Leyduin

Het bijenseizoen is alweer bijna voorbij. Tijd om even kort terug te blikken op wat er allemaal gebeurd is in de bijenhoek op Leyduin. Bijzonder moment was natuurlijk de (letterlijke) oprichting van de paalkast in april. Begin mei konden we deze kast bevolken met een dikke zwerm uit één van de andere kasten. Het volk begon te bouwen en ontwikkelde zich goed. Ook de andere volken lijken het goed te doen.

Zwermen en dracht

We hebben ook veel zwermen gehad, was het vorig jaar een jaar waarin het lastig was om de kasten te bevolken, dit jaar was het een probleem om alle zwermen een goede thuisplek te geven. Gelukkig konden we een aantal zwermen kwijt aan een biologisch-dynamische imker uit het midden van het land. Bij hem was er geen één keer gezwermd. Geen idee waarom hier wel en daar niet.

Toch ook weer wat te klagen, ook de imker baalde van het regenachtige weer van de afgelopen weken. Zelfs bij mooi nazomerweer is er in de maanden augustus september maar weinig te halen voor de bijen. De meeste drachtbomen en -planten zijn dan uitgebloeid. De vele regen en wind maken het er allemaal niet gemakkelijker op. Als imker is het dan moeilijk om je je aan je voornemen van niet-voeren te blijven houden. Vooral jonge volken, zoals die in de paalkast, hebben nog onvoldoende tijd gehad om een voedselvoorraad op te bouwen en die gaan het dan echt moeilijk krijgen.

Roofbijen

Dat er dit najaar maar weinig dracht was, blijkt wel uit de vele roofvolken die zijn waargenomen. Roverij treedt op in een drachtloze periode, zwakke bijenvolken krijgen dan bezoek van andere bijen en kunnen zomaar leeggeplunderd worden. Gelukkig is dit niet waargenomen op Leyduin.

Ik heb het wel gezien bij een bijenkast in de buurt van Leyduin en ook collega-imkers in de omgeving kregen te maken met dit fenomeen.

Je kunt roofbijen herkennen aan hun natte achterlijf, ze zitten onder de honing omdat ze niet de tijd nemen om zichzelf schoon te likken. Daarnaast is er nog een duidelijk verschil met de bijen die wel in de kast thuishoren, ze hebben de gewoonte om met hun pootjes gestrekt naar achteren te vliegen. De bijen die in de kast thuishoren hebben hun pootjes naar voren of naar beneden gericht. In de kast zelf zie je aangevreten raat. Zoals meestal in de natuur zijn het de zwakke volken die de klos zijn. Ze proberen de rovers door lijf aan lijf gevechten buiten te houden, maar trekken nogal eens aan het kortste eind.

Bij roverij wordt geadviseerd om de vliegopening te verkleinen of om de kast voor een korte periode helemaal af te sluiten. Dit zijn natuurlijk maar lapmiddelen, ook hier geldt het recht van de sterkste.

Voedselaanbod

Oorzaak is wel het geringe voedselaanbod. De afgelopen jaren is het aantal imkers en bijenkasten sterk gegroeid, maar het voedselaanbod niet. Mocht u dus het voornemen hebben om boompjes of planten te planten, kijk dan eerst even.op www.drachtplanten.nl.

Ik heb afgelopen jaar een aantal vuilboompjes geplant, een boom of struik  die nog veel andere namen draagt: sporkehout, bloedboom, pijlhout, hondskers, honzehout, sprokkel, peggehout, duvelskeersj, houtjeshout, buskruithout en stinkboom. Uit de vele benamingen mag blijken dat dit onopvallende boompje vele nuttige functies heeft. Ze kosten maar een paar euro per stuk en u doet er de bijen een groot plezier mee!

Gelukkig wordt er op Leyduin rekening gehouden met de bijen en zijn er altijd nog wel een aantal laatbloeiers op de tuin te vinden.

Omdat er in de directe omgeving van Leyduin een aantal kasten bij zijn gekomen, hebben we besloten om langzaam het aantal kasten af te gaan bouwen naar drie stuks. Voor alle duidelijkheid, we gaan geen bijenvolken uitroeien. Alleen de kasten die op een natuurlijke manier leeg raken, worden niet meer voorzien van een nieuw volk.

Nu komt de winter er aan, de bijenvolken trekken zich terug, ze vormen een warme bol om de koningin heen en eten langzaam de opgebouwde voedselvoorraad op. Tijd voor reflectie en nieuwe energie opdoen!

Prettige dagen,

Albert