Van nieuwe deelnemers kreeg ik de vraag wanneer ze kunnen komen oogsten en regelmatig hebben we bezoekers op de tuin die verbaasd zijn dat het nog zo leeg is op het land. “In de winkel zijn toch allerlei groenten te koop” wordt er soms bijgezegd. Tijd voor uitleg.

Wat kan er wanneer gezaaid of geplant en geoogst worden

Aan het einde van het najaar valt in ons deel van Europa de groei van de gewassen stil. Bieten, winterpeen, knolselderij, koolraap, sluitkolen zoals witte en rode kool, pastinaak worden dan geoogst en meteen verkocht (of meegenomen zoals bij ons) of gaan de bewaring in, net als uien, aardappels, pompoenen die vaak al wat eerder geoogst zijn. Boerenkool, spruiten, prei kunnen op het land blijven staan omdat ze winterhard zijn. Wil je in de winter lokale groenten eten die niet in een warme kas zijn gekweekt dan kies je voor deze gewassen en kijk je in de winkel even of ze daadwerkelijk uit Nederland komen.

Andere gewassen komen in de winter en het vroege voorjaar uit het buitenland (van het land of koude kas) of zijn in een warme kas opgekweekt waarvoor veel energie nodig is.

Afhankelijk van het weer (niet te koud, niet te nat) en de grondsoort (op zand kan eerder begonnen worden dan op klei) kunnen ongeveer begin maart de eerste gewassen gezaaid worden. Het gaat dan b.v. om raapsteel, radijs, spinazie, tuinbonen, peultjes. Het zijn gewassen die bij relatief lage temperatuur kunnen ontkiemen en groeien en niet meteen omvallen van nachtvorst. Wij hebben deze gewassen al gezaaid en een deel ervan afgedekt met klimaatdoek. Onder dat doek is het net wat warmer.

Als het meezit kan je dan de snelgroeiende gewassen (raapsteel, radijs, spinazie) na een week of 8 à 10 oogsten.

In de eerste helft van maart kan je ook al uitjes poten en bijvoorbeeld wortel zaaien. Met de uien zijn we deze week begonnen. Met de wortels wachten we nog even. Voor wortels moet je trouwens ongeveer 100 dagen rekenen tussen zaaien en oogsten.

In onze tunnelkassen is het overdag als de zon schijnt al lekker warm. Daar hebben we vorige week sla, andijvie, paksoi en koolrabi geplant. Als het meezit kunnen we die een week of 6 tot 8 later oogsten. Eerder planten in de kassen heeft niet veel zin omdat de groei van planten ook afhankelijk is van daglicht. We planten ook al sla buiten maar die plantjes doen er zeker een week of 4 langer over voordat ze echt tot een krop uitgegroeid zijn.

Over een paar weken gaan we gewassen zoals snijbiet, wortel en biet zaaien en gewassen zoals spitskool planten.

Pas vanaf eind april/begin mei kunnen gewassen die alleen kiemen bij hogere temperaturen en niet tegen kou kunnen buiten gezaaid en geplant worden. Denk dan bijvoorbeeld aan sperziebonen, courgettes en pompoen.

Zorg

En dan: geduld hebben, zorgen dat het de plantjes goed gaat door ze indien nodig water te geven, af te dekken, onkruidvrij te houden, slakken en rupsen te verwijderen en hopen dat er niets anders vervelends gebeurt. Denk aan harde wind, veenmollen, ritnaalden, ganzen, schimmels of luizen. Veel van de mogelijke belagers worden in de gangbare landbouw bestreden met gewasbeschermingsmiddelen (gif). Wij doen dat niet. Residuen van die middelen komen op of in de groenten en in de bodem, lucht en water. Om meerdere redenen een slecht idee dus om ze te gebruiken en een goed idee om ze te verbieden.

Voordat er gezaaid en geplant wordt hebben we natuurlijk al voor een goede basis gezorgd door de bodem goed te behandelen en te voeden. Op de bedden waar gewassen komen die veel behoefte hebben aan voeding (kolen, sla, andijvie, pompoen) is meer compost aangebracht dan op de bedden voor planten die graag wat schraler staan (wortel, ui, bonen).

Het oogstseizoen

De verloop van ons oogstseizoen ziet er dan ongeveer als volgt uit. In week 16, 17 en 18 oogsten we de tunnelkassen leeg. Vanaf week 18 hopen we dat de eerste gewassen op het land klaar zijn. Eind mei is er dan vaak nog niet veel te oogsten. We hebben dan ondertussen de tunnelkassen volgezet met tomaten- en komkommerplanten. Als het meezit trekt de oogst in de tweede helft van juni aan en nemen de diversiteit en hoeveelheden in de zomer elke week een beetje toe. Denk aan lekker veel sla, bonen, ui, wortels en bieten, tomaten, komkommer, verschillende soorten kolen, knolvenkel, bleekselderij, prei. Begin september oogsten we de pompoenen. Vanaf eind september schakelen we over op de herfstgewassen. Vaak ga je dan nog met een goed gevulde tas naar huis. Half november oogsten we de tuin leeg (aardpeer, pastinaak, boerenkool, palmkool, yakon, de laatste pompoen) en gaat de tuin in winterrust.

En dan hebben we het nog niet eens gehad over de kruiden en de bloemen en af en toe wat lekker fruit.

Start van het seizoen

Tuinders hebben altijd zin in het nieuwe seizoen maar de start is altijd spannend. Wij merken dat dit jaar ook weer. Het is erg nat (geweest) en daar houden slakken van. Ze houden helaas ook van jonge plantjes….

16 maart

Op zaterdag 16 maart komt een grote groep vrijwilligers naar de tuin voor een gezamenlijke werkdag. Wil je een kijkje nemen op de tuin, heb je belangstelling om ook vrijwilligerswerk te doen kom dan langs. We starten om 10.00 uur en zijn er tot ongeveer 15.00 uur.

Tot ziens op de tuin